'Verfrist Ontwaken' (1/2)

PROLOOG

Het is inmiddels twee jaar geleden dat ik op deze website een artikel schreef over het kindergebed “Ik ga slapen, ik ben moe”. In dat artikel stond ik stil bij de betekenis van dit gebed en haalde ik herinneringen op aan momenten uit mijn eigen jeugd.

Het artikel werd geschreven naar aanleiding van een zangavond in de Gereformeerde Gemeente te Borssele, met als thema ‘Avondzangen’.

De klanken van die avond zijn inmiddels lang vervlogen. De meesten die deze avond bijgewoond hebben zijn hem al lang vergeten. Ook voor mij zijn de herinneringen aan het vervagen gegaan. Af en toe pak ik de opgenomen CD er nog eens bij om de gedachten te verversen en na te denken over die zangavond die voor mij een keerpunt in mijn leven betekende. Toch… dit artikel gaat niet over mij.

Wij zijn nu nagenoeg exact twee jaar later. Ik zit achter mijn laptop om een artikel te schrijven ter aankondiging van een nieuwe zangavond. Volgende week zaterdag hopen PLENUM, Emotion en jeugdkoor David te zingen in de Gereformeerde Gemeente van Borssele, rond het thema: “Verfrist ontwaken”.

Het leek mij mooi om u in gedachten mee te nemen naar een avond waarop het gezin aan tafel zit; moe van de dag. Na de maaltijd wordt er samen gezongen, de kinderen poetsen hun tanden, en worden vervolgens naar bed gebracht. Na het avondgebed op de knieën wensen papa en mama hun kinderen met een kus ‘slaap lekker’ toe en verlaten zachtjes de kamer. Enkele uren later volgen zij het voorbeeld van hun kinderen.

Maar… terwijl ik de eerste woorden typte, herinnerde ik mij ineens: dit artikel is al eens geschreven.

Onverwacht zijn er meer paralellen met twee jaar geleden.

Want de thema’s van de avonden lijken elkaar op te volgen. Na ‘Avondzangen’ gaat het nu over ‘Verfrist ontwaken’.

En er is een overeenkomst die onbedoeld voorkomt; Het artikel van twee jaar geleden is afgesloten met de laatste vraag uit de Heidelberger over de betekenis van het woordeken ‘Amen’. Deze woorden sluiten het reeds gedrukte programmaboekje voor volgende week zaterdag af.

Ach… dat maakt klein. Want weet u… het is nu twee jaar later. De wereld om ons heen is ingrijpend veranderd. In die tijd hebben we allemaal ons deel van lief en leed gekend.
Maar juist door deze onverwachte overeenkomst wordt het mij opnieuw duidelijk: er is één ding dat níét veranderd is. Hij is dezelfde gebleven. En wat is Hij in die twee jaar goed voor ons geweest.

Want de 10^e mei mogen de kerkdeuren van het kerkgebouw te Borssele zich opnieuw openen voor een zangavond. Ook deze avond zullen we avondzangen zingen, maar dit keer stoppen we niet bij de avond. We gaan verder, de nacht in, naar de morgen.

HOOFDARTIKEL

Het is avond geworden. De dag is neergedaald. Moe van de indrukken van de dag is het tijd om het hoofd te ruste neer te leggen. De kleding van de dag wordt verruild voor die van de nacht. De lichten worden gedimd.

Maar het bed in zonder een zegen te vragen is niet mogelijk. In de stilte buigt men het hoofd, knielt men zich neder voor het bed en vouwt men de handen. Daar klinkt het gebed op tot Hem:

“Blijf bij mij, Heer’, want de avond is nabij. De dag is verduisterd.

Zonder U kan ik niet gaan slapen. Want ik weet, o God, dat U over al het leven gaat. Zonder U kan ik mijn hoofd niet te ruste neerleggen. Want als ik deze nacht moet sterven, en voor Uw rechterstoel moet verschijnen, Heere, geef mij een hart wat bekeerd is. Wat U dient en vreest.
U heeft mij de vandaag gespaard en geholpen. Daarvoor wil ik U danken. En toch, ik besef: ik heb het niet verdiend. Ook vandaag heb ik U menigmaal verdriet gedaan. Ik heb gezondigd. Toen ik vanmorgen U aanbad heb ik beloofd het niet te doen, maar ik heb gefaald.
Als het in Uw goedheid ligt, wil U mij dan de zonden vergeven. Ook de zonden die ik in het geheim heb gedaan. Die zonden die niemand gezien heeft, U heeft ze wel gezien.
Het zou rechtvaardig zijn dat U mij voor altijd in de dood zou storten. Maar Heere, ik smeek U; verlaat mij niet!

Ik heb U altijd nodig, in de dag en de nacht. Want alleen Uw genade kan de banden van de boze machten breken.

Als bestrijdingen mijn deel zijn, dan kunt Gij mij de kracht geven om door te gaan.
Als verdriet mijn ziel doorknaagt, wees Gij dan de Trooster.
Als pijn het lichaam doortrekt, wees Gij dan de grote Medicijnman.
Bij U is niets te wonderlijk. Alleen aan Uw hand kan ik wandelen op het pad der godsvrucht.
Wil U mijn hand vatten wanneer de golven van het aards bestaan mij dreigen te doen verdrinken in de poel der ongerechtigheid. Wees toch mijn Rots en Sterkte!

Want zonder U in mijn leven kan ik niet slapen, en kan ik ook niet sterven. Dan zal ik voor eeuwig mijn zonden bewenen. Als ik zonder U mijn laatste adem uitblaas heeft de duivel mij voor altijd voor zich gewonnen.
Ach, Heere, zie mij in genade aan. Uw Geest kan toch in mijn hart komen wonen? Het is toch ook mogelijk voor mij, die eigenlijk niet tot U kan naderen.
Want ik ben het die Uw Zoon de doornenkroon op het hoofd gedrukt heeft. Ik ben het die de voren op Zijn rug geploegd heeft. Door mijn zonden is Hij gewond.
Maar God, geef dan ook dat Uw Zoon voor mij gestorven mag zijn. Schenk mij een druppel van Zijn reinigend bloed; dat is voor mij genoeg.

Houd hoog Uw kruis voor mijn verdonkerend oog, wil U mijn geest en oog verlichten zodat ik Uw heillicht mag aanschouwen?

Dat vraag ik, om Jezus’ wil alleen.

Amen.”

Men staat op om het lichaam ter ruste te leggen op het bed. Wanneer de slaap komt, vallen de ogen toe en dalen hartslag, temperatuur en ademhaling.

Maar wanneer vindt men in de slaap de ware rust? Enkel wanneer het uitgesproken gebed niet slechts met het hoofd is gebeden, maar wanneer het hart erachter stond.
Wanneer Hij het kermen en smeken heeft gehoord en de kermer genadig aanzag. Dan rust het kind des Heeren in de nacht en kan het in de morgen ten volle ‘Verfrist Ontwaken’.

En niet alleen na de nacht, want ook de doodslaap is dan een rusten, waar eens een verfrist ontwaken op zal volgen. Immers, in Psalm 89 staat geschreven:

“Wie leeft er, die den slaap des doods niet eens zal slapen?

Wie redt zijn ziel van 't graf?” Ai, help ons!

Want

“Gij immers wilt of zult nooit onze hoop beschamen;

den HEER’ zij eeuwig lof, en elk zegg': "Amen, Amen!"

EPILOOG

De voorbereidingen voor de zangavond op D.V. 10 mei 2025 zijn nog in volle gang, maar het programma is inmiddels al samengesteld.

We openen de avond, zoals beschreven in bovenstaand artikel, met ‘Blijf bij mij, Heer’ en sluiten de avond af met Psalm 89.

Jeugdkoor David (Gereformeerde Gemeente Borssele), Emotion (Mannenensemble) en PLENUM (samenzang) zullen deze avond verzorgen.

En u? Bent u erbij? Want in de kerk is plaats genoeg. Komt u luisteren en meezingen? U bent van harte uitgenodigd!

Dan ontvangt u ook een programmaboekje waarin alle teksten van de avond staan, evenals begeleidend schrijven. Het boekje is een artikel op zich. Om die reden verschijnt volgende week op deze website geen artikel in de gebruikelijke vorm, maar kunt u hier het programmaboekjes doorlezen.

Ik sluit dit artikel af met de woorden waarmee het programmaboekje opent:
"Wij hopen en bidden dat deze avond bijdragen mag tot het heil van ons allen!"

Johannes R